Het is nu voorjaar en de tuin doet goed zijn best.
We raken er elk jaar weer opnieuw opgetogen van.
En dan zetten we ons onder de oude appelboom en dan komt het verhaal van deze plek weer naar boven ...
(dit staat in het boek “Thuiskomen”)
onder de oude appelboom
Bobbie van Fifi is overleden.
Al tijdens het overlijdensproces dat ongeveer een maand heeft geduurd, heeft Fifi erover na kunnen denken, wat te doen als dat feit zich inderdaad zou gaan voltrekken.
Een maand lang vijftig kilometer op en neer naar het ziekenhuis. Aan hem heeft ze het niet meer kunnen vragen. Bobbie is continu onder narcose. Met hem valt helaas niet meer te praten. Hoewel ze toch het gevoel heeft dat er nog ergens contact is.
Heel langzaam groeit bij Fifi het idee, om als hij overleden is, het lichaam op te baren in de tuin. In zijn tuin. En ze heeft het gevoel dat het overeenkomstig is wat hijzelf heeft gewild.
De begrafenisondernemer heeft het nog nooit meegemaakt, maar is er wel voor in. Na eerst wel geïnformeerd te hebben of het wel mag.
Het is eind april en het is zomers warm. Toeval? Is het voor hem?
Het voorjaar is dit jaar wel héél uitbundig aanwezig. In het gras staan duizenden pinksterbloemen te wuiven in hun zacht lila kleuren. De zeeden, waarvan het zaadje ooit door Bobbie en Fifi is meegenomen uit een warm zuidelijk land, heeft nieuwe knoppen.
Nieuwe dennenappels dienen zich aan.
Iets verderop staan honderden gele narcissen zachtjes in de zwoele wind te dansen onder een gigantische kersenboom. Kraaien komen al een kijkje nemen hoe het zit met de aanstaande kersen. Als die tot rijping komen is de boom het domein van deze zwarte krijsende “doodgravers”.
Het is de plek van Bobbie. Links staat de oude kas. Met daarin duizenden cactussen en vetplanten. Er bevinden zich cactussen tussen, die vertakkingen hebben, die door de gehele kas lopen. Elke dag was Bobbie daar een paar uurtjes te vinden.
En vlakbij de kas in het gras staat de oude appelboom. Door jarenlang heel bijzonder snoeien is het net een grote parasol. De middelste top is eruit en de buitenste takken zijn weer omlaag geleid. Bobbie snoeide elk jaar consequent elke tak die de neiging had omhoog te gaan.
Zijn plek dus.
En daar wordt dus de kist geplaatst. Iedereen die afscheid wil komen nemen, is welkom.
Dus het is drie dagen lang open dag. En drie nachten heb ik naast hem op een veldbedje in het gras onder de oude appelboom geslapen. Als een wachter. Als het hulpje van de appelboom, want die is de hoofdbewaker.
En we drinken er een wijntje samen met bekenden en familie. Zijn wijn, hij had die ooit gekregen tijdens zijn 25-jarig school-jubileum. En we weten dat hij het prachtig gevonden zou hebben.
Trouwens voor hem heeft Fifi in de kist een fles Schotse whisky gelegd. Samen met een pakje Javaanse Jongens. Onafscheidelijk gezelschap tijdens zijn leven.
Het is de bedoeling dat die ook mee het graf in gaan, tezamen met nog een paar attributen, waarvan men denkt dat hij die wel kan gebruiken.
Net als bij de Chinezen, die geven ook van alles mee voor de reis. Er wordt gelachen en gehuild en men zit gewoon stil te zijn.
Fifi maakt er foto’s van. Dat moet je maar kunnen. Maar achteraf heel nuttig.
Die foto’s zijn later in een boek gekomen. Een boek over het sterven van Bobbie. Dat blijkt dan goed te werken in het rouwproces.
In die nachten heb ik met Bobbie “gepraat “. We hebben de stand opgemaakt. En we hebben samen, allebei op onze rug, in die toch wel heel kille nachten naar de heldere hemel met de miljoenen sterren liggen staren. En we hebben ons heel klein èn heel groots gevoeld op hetzelfde moment. Dat hebben we daar gedeeld. Een magisch moment.
Soms als Fifi iets niet kan vinden, dan vraagt Fifi Bobbie te hulp en zegt ze hardop tegelijk naar boven kijkend op de plek waar hij heeft gelegen bij de appelboom:
‘Ik vraag het aan Bobbie’. En hij helpt altijd.
Fifi praat sowieso nog met hem. Zij vindt ook dat die plek onder de oude appelboom meer met hem te maken heeft, dan de overigens ook prachtige plek op het kerkhof. Zijn graf wordt tenslotte gesierd door een heel bijzonder onorthodox mozaïek, voorstellende de zon, de aarde en de cactus, door Fifi met veel liefde gemaakt.
Bobbie heeft nooit zoveel op gehad met het boeddhisme. Maar hij was er ook niet tegen. En ooit had hij gezegd, dat als hij dood zou zijn, er best wel een stoepa voor hem neergezet mocht worden.
Dat is niet gebeurd. Wel staat er nu een boeddha-beeld op de plek waar ooit zijn kist heeft gestaan. In het gras, met aan één kant de oude appelboom en aan de andere kant de zeeden. En daar ook weer niet ver vandaan: de overblijfselen van de kas.
De kas die solidair met hem is geweest. Toen de cactussen eruit verdwenen waren, vond de kas er kennelijk ook niet veel meer aan en stond hij al gauw op instorten. Hij is vervolgens definitief gesloopt, maar de fundamenten zijn nog intact en worden nu door Fifi gebruikt om er plantjes op te zetten. Eén van de steunpilaren staat nog overeind. Als een teken.
Een magisch teken. Als een totem.
En dan zet Fifi zich in stilte bij de boeddha onder de oude appelboom. Met in gedachten de woorden, die ze tevens in haar rouwboek met de foto’s heeft geschreven:
Alles verandert
Alles is veranderd
Het is goed
Geen opmerkingen:
Een reactie posten